Masz dom w Hiszpanii? Spisz testament u hiszpańskiego notariusza

Wielu Polaków decyduje się na zakup hiszpańskiej nieruchomości, ale niewiele jednak zdaje sobie sprawę z tego, że posiadanie nieruchomości za granicą wiąże się z potrzebą odpowiedniego zabezpieczenia jej dziedziczenia. W tym kontekście spisanie testamentu w Hiszpanii u notariusza jest nie tylko korzystne, ale i praktyczne – nawet jeśli nie jest obowiązkowe.

1. Kontekst prawny – Rozporządzenie UE nr 650/2012

Unijne Rozporządzenie o dziedziczeniu nr 650/2012 obowiązujące w większości krajów UE (poza Irlandią i Danią) ujednolica zasady dziedziczenia transgranicznego. Kluczowe postanowienia:

Prawo właściwe z mocy ustawy: co do zasady stosuje się prawo kraju, w którym zmarły miał zwykłe miejsce pobytu w chwili śmierci.
- Jeśli więc mieszkasz na stałe w Polsce – będzie to prawo polskie.
- Jeśli mieszkasz na stałe w Hiszpanii – zastosowanie będzie miało prawo hiszpańskie (ogólne lub regionalne – np. w Katalonii czy na Balearach).
Możliwość wyboru prawa (professio juris): możesz wyraźnie wskazać w testamencie, że chcesz, by do całego Twojego spadku zastosowano prawo Twojej narodowości (czyli polskie), niezależnie od miejsca zamieszkania.
Europejskie Poświadczenie Spadkowe (EPS): ułatwia ono dziedziczenie transgraniczne, ale nie eliminuje całkowicie formalności.

2. Dlaczego testament hiszpański jest mimo wszystko bardzo zalecany?

Choć dzięki rozporządzeniu możliwe jest dziedziczenie nieruchomości w Hiszpanii na podstawie prawa polskiego i dokumentów polskich, w praktyce prowadzi to często do opóźnień, kosztów i niepotrzebnych komplikacji.

Korzyści wynikające z posiadania testamentu hiszpańskiego:

✅ Szybsze i prostsze postępowanie – hiszpańscy notariusze i urzędnicy są przyzwyczajeni do lokalnych dokumentów. Nie musisz tłumaczyć polskiego testamentu ani uzyskiwać dodatkowych potwierdzeń.
✅ Mniejsze koszty – unikasz tłumaczeń przysięgłych, legalizacji czy apostille dokumentów z Polski.
✅ Jasność prawna – testament zgodny z prawem hiszpańskim nie budzi wątpliwości i jasno określa wolę spadkodawcy.
✅ Możliwość wyboru prawa polskiego – w testamencie hiszpańskim możesz zapisać, że chcesz, by do całej spadkobierczości zastosowano prawo polskie, co ma znaczenie np. dla instytucji zachowku (zachowek w Polsce vs. legítima w Hiszpanii).
✅ Ograniczenie do majątku w Hiszpanii – testament może dotyczyć tylko hiszpańskiego domu, nie wpływając na ewentualny testament sporządzony w Polsce.

3. Co grozi, jeśli nie sporządzisz testamentu w Hiszpanii?

❌ Złożony proces dla spadkobierców – będą musieli przedstawić dokumenty z Polski, często w tłumaczeniu, czasem także z poświadczeniami.
❌ Większe koszty i dłuższe oczekiwanie – każda czynność (np. wpis do księgi wieczystej) będzie wymagać dodatkowej dokumentacji.
❌ Ryzyko niepewności co do prawa właściwego – w przypadku braku wyraźnego wyboru prawa może dojść do sporu o to, czy zastosować prawo hiszpańskie czy polskie.
❌ Opóźnienia w dysponowaniu majątkiem – nieruchomość może być zablokowana na wiele miesięcy, zanim spadkobiercy będą mogli nią zarządzać.

4. Jak sporządzić testament w Hiszpanii?

To prostsze niż się wydaje:

Skontaktuj się z notariuszem w Hiszpanii – warto znaleźć takiego, który zna angielski lub pracuje z tłumaczem.
Przygotuj dane: dowód osobisty, numer NIE, akt własności nieruchomości.
Wskaż, czy chcesz, by stosowane było prawo polskie, czy hiszpańskie.
Notariusz spisze i zarejestruje testament w krajowym rejestrze testamentów (Registro de Últimas Voluntades).

5. Podsumowanie

Jeśli masz nieruchomość w Hiszpanii – zdecydowanie warto sporządzić testament u notariusza w Hiszpanii. Choć prawo europejskie teoretycznie umożliwia dziedziczenie zgodnie z prawem polskim, w praktyce testament hiszpański:

upraszcza procedury,
ogranicza koszty,
daje jasność prawną,
chroni interesy Twoich bliskich.

Warto też pamiętać, że testament hiszpański może dotyczyć wyłącznie majątku położonego w Hiszpanii, co nie stoi w sprzeczności z testamentem polskim. Jeśli interesuje Cię ten temat, skontaktuj się z nami. Musisz zapłacić podatek od spadku i darowizny (ISD)? Zrobimy to za Ciebie!