Kto nie jest, a kto jest rezydentem podatkowym Hiszpanii - jak ustalić kraj rezydencji podatkowej?

Ustalanie rezydencji podatkowej jest kluczowym aspektem zarówno dla osób fizycznych, jak i dla przedsiębiorców prowadzących działalność międzynarodową. Dla Polaków posiadających domy w Hiszpanii prawidłowe określenie kraju rezydencji podatkowej jest szczególnie istotne, aby uniknąć podwójnego opodatkowania i nieprzyjemnych konsekwencji podatkowych.

W tym artykule przyjrzymy się, kto jest, a kto nie jest rezydentem podatkowym Hiszpanii oraz jak ustalić swoje miejsce rezydencji podatkowej.

Kto jest rezydentem podatkowym Hiszpanii?

Hiszpańskie przepisy podatkowe jasno określają, kto może zostać uznany za rezydenta podatkowego w tym kraju. Aby uznać kogoś za rezydenta, musi być spełniony przynajmniej jeden z poniższych warunków:

Przebywanie na terenie Hiszpanii przez 183 dni w roku kalendarzowym lub więcej – jeśli dana osoba spędza więcej niż pół roku na terytorium Hiszpanii, zostaje uznana za rezydenta podatkowego, niezależnie od tego, czy posiada w Hiszpanii dom czy inne nieruchomości. Warto podkreślić, że okres 183 dni nie musi być ciągły, liczy się całkowity czas pobytu w roku kalendarzowym.

Główne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub ekonomicznej znajduje się w Hiszpanii – jeśli dana osoba prowadzi w Hiszpanii działalność gospodarczą lub czerpie dochody z tego kraju, może zostać uznana za rezydenta podatkowego. Może to dotyczyć np. osób zarządzających firmą, posiadających udziały w hiszpańskich spółkach czy prowadzących działalność freelancerów.

Główne centrum interesów życiowych lub rodzinnych znajduje się w Hiszpanii – jeżeli rodzina danej osoby (małżonek, dzieci) mieszka na stałe w Hiszpanii, osoba ta może zostać uznana za rezydenta podatkowego, nawet jeśli fizycznie spędza tam mniej niż 183 dni. Ważne jest, gdzie znajduje się centrum jej życia prywatnego, a nie tylko samej aktywności zawodowej.

Jak ustalić kraj rezydencji podatkowej?

Dla Polaków posiadających nieruchomości w Hiszpanii i spędzających tam część roku, ustalenie kraju rezydencji podatkowej może być złożonym procesem. Warto wziąć pod uwagę następujące kroki:

Zliczanie dni pobytu w Hiszpanii – prowadzenie dokładnej ewidencji dni spędzonych w Hiszpanii w danym roku kalendarzowym to podstawa do ustalenia, czy przekroczony został próg 183 dni.

Analiza umów o unikaniu podwójnego opodatkowania – Hiszpania i Polska mają podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Oznacza to, że w przypadku wątpliwości co do miejsca rezydencji, warto sprawdzić, w jaki sposób dochody będą opodatkowane w obu krajach i skorzystać z przepisów tej umowy, aby uniknąć płacenia podatków dwa razy.

Skonsultowanie się z doradcą podatkowym – z uwagi na skomplikowane przepisy międzynarodowe, zawsze warto skonsultować swoją sytuację z doradcą podatkowym, który specjalizuje się w kwestiach rezydencji podatkowej i jest w stanie przeanalizować Twoje indywidualne okoliczności.

Ustalenie rezydencji podatkowej – przykłady

Pan Jan posiada dom wakacyjny na Costa Brava w Hiszpanii, który kupił kilka lat temu. Mimo posiadania nieruchomości w Hiszpanii, Pan Jan mieszka na stałe w Polsce, gdzie prowadzi swoją działalność gospodarczą i płaci podatki. Jego żona i dzieci mieszkają w Polsce, a on sam spędza w Hiszpanii tylko część wakacji – w sumie 2-3 miesiące w roku, a pozostały czas spędza w Polsce.

W tej sytuacji krajem rezydencji podatkowej Pana Jana pozostaje Polska, ponieważ

spędza w Hiszpanii mniej niż 183 dni w roku.

Centrum jego interesów życiowych (rodzina, praca, majątek) znajduje się w Polsce.

Jego dochody są uzyskiwane w Polsce.

Mimo posiadania nieruchomości w Hiszpanii, nie ma on obowiązku płacenia tam podatków z tytułu swoich polskich dochodów, ponieważ jego rezydencja podatkowa pozostaje w Polsce. Nie zmienia to faktu, że musi zapłacić podatek IRNR Modelo 210 z tytułu posiadanego domu. Rozliczy się za niego tylko raz, w Hiszpanii, choć będzie musiał zgłosić ten fakt polskiemu urzędowi skarbowymi.

Pani Anna, Polka, która prowadzi firmę online, postanowiła przenieść się do Hiszpanii, gdzie kupiła mieszkanie w Alicante. Spędza tam większość roku – około 9 miesięcy, a tylko na 3 miesiące wraca do Polski, aby odwiedzić rodzinę. Jej dzieci uczęszczają do szkoły w Hiszpanii, a sama Pani Anna rozlicza się tam z dochodów uzyskiwanych z prowadzenia swojej działalności.

W tej sytuacji krajem rezydencji podatkowej Pani Anny staje się Hiszpania, ponieważ:

Spędza w Hiszpanii więcej niż 183 dni w roku.

Centrum jej interesów życiowych (dzieci, codzienne życie) znajduje się w Hiszpanii.

Uzyskuje dochody, które rozlicza w Hiszpanii.

Pani Anna jest zobowiązana do płacenia podatków w Hiszpanii od swoich globalnych dochodów, ponieważ spełnia warunki hiszpańskiej rezydencji podatkowej.

Pani Marta, Polka, posiada apartament w Hiszpanii w Maladze, który kupiła jako inwestycję. Na co dzień mieszka w Warszawie, gdzie pracuje na etacie. Spędza w Hiszpanii tylko kilka tygodni w roku, głównie na wakacjach. Pani Marta wynajmuje apartament turystom przez platformy internetowe, uzyskując regularny dochód z wynajmu.

W tej sytuacji krajem rezydencji podatkowej Pani Marty pozostaje Polska, ponieważ spędza w Hiszpanii mniej niż 183 dni w roku.

Jej centrum interesów życiowych i zawodowych (praca, rodzina, działalność finansowa) znajduje się w Polsce.

Mimo posiadania nieruchomości w Hiszpanii, jej życie koncentruje się na terytorium Polski.

Jednak nadal nie zmienia to faktu, że musi zapłacić podatek IRNR od swojej posiadłości w Maladze.

Kraj rezydencji podatkowej =/= kraj pochodzenia

Warto pamiętać, że to nie pochodzenie definiuje, czy zostaniemy uznani za rezydenta podatkowego Hiszpanii, a właśnie miejsce rezydencji podatkowej, czyli miejsce, w którym – jak wspomniano – spędzamy większość roku, mamy centrum interesów życiowych lub najbliższą rodzinę. Dlatego Polak, który mieszka na stałe w Anglii i jest rezydentem tego kraju oraz posiada dom w Hiszpanii, będzie traktowany jako rezydent NIE-UE. Jest to wyjątkowo istotne, ponieważ stawki podatkowe różnią się w zależności od tego, czy dane państwo jest, czy nie jest na terenie Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Rezydentura podatkowa – wyjątki

Hiszpańskie prawo podatkowe oraz międzynarodowe zasady dotyczące rezydencji uwzględniają także różne mniej powszechne aspekty sytuacji podatnika. Oto kilka dodatkowych kwestii i wyjątków, które warto uwzględnić:

Członkostwo w radach zarządzających lub funkcje kierownicze w hiszpańskich firmach

Jeśli Polak pełni ważną funkcję kierowniczą lub jest członkiem rady zarządzającej w hiszpańskiej firmie, może to mieć wpływ na uznanie go za rezydenta podatkowego Hiszpanii, nawet jeśli przebywa tam krócej niż 183 dni.

Centrum interesów ekonomicznych

Oprócz centrum interesów życiowych, Hiszpania bierze również pod uwagę, czy dana osoba posiada w Hiszpanii centrum interesów ekonomicznych. Może to dotyczyć:

• Prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Hiszpanii.

• Posiadania znaczących inwestycji, takich jak wspomniane nieruchomości, ale również i akcje lub udziały w hiszpańskich firmach.

• Uzyskiwania większości dochodów z hiszpańskich źródeł, np. z tytułu wynajmu nieruchomości, inwestycji czy pracy.

Specjalne reżimy podatkowe dla nowych rezydentów (tzw. prawo "Beckhama")

Hiszpania oferuje specjalne reżimy podatkowe dla osób, które przeprowadzają się do niej z zagranicy w celach zarobkowych. Znane jako prawo "Beckhama", przepisy te pozwalają nowym rezydentom, którzy przenieśli się do Hiszpanii z powodu zatrudnienia, płacić podatek dochodowy tylko od dochodów uzyskiwanych w Hiszpanii (a nie od dochodów globalnych), przez okres do sześciu lat. Stawka podatkowa wynosi wtedy 24% do określonego limitu dochodów, a nie nawet do 47% jak w przypadku innych rezydentów.

Pracownicy transgraniczni i osoby z pracą mobilną

Osoby, które wykonują pracę transgraniczną lub regularnie podróżują między różnymi krajami (np. piloci, kierowcy międzynarodowi), mogą mieć specjalny status, jeśli chodzi o rezydencję podatkową. W takich przypadkach należy wziąć pod uwagę nie tylko liczbę dni spędzonych w danym kraju, ale także, gdzie osoba fizycznie wykonuje pracę oraz jakie przepisy mają zastosowanie w danym zawodzie.

Emeryci i osoby pobierające świadczenia z zagranicy

Emeryci, którzy mieszkają w Hiszpanii, ale otrzymują emerytury lub inne świadczenia z zagranicy (np. z Polski), mogą mieć specyficzne zasady dotyczące opodatkowania, w zależności od przepisów międzynarodowych i umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. W takich przypadkach ważne jest, czy emerytura jest uzyskiwana ze źródeł prywatnych, czy z sektora publicznego (np. emerytura urzędnika państwowego), ponieważ mogą obowiązywać różne przepisy.

Tymczasowe pobyty związane z edukacją lub leczeniem

Osoby, które spędzają dłuższy czas w Hiszpanii ze względu na naukę (np. studenci) lub leczenie medyczne, niekoniecznie stają się rezydentami podatkowymi. Hiszpańskie prawo zazwyczaj uznaje takie pobyty za tymczasowe, o ile osoba ta nie ma zamiaru na stałe osiedlić się w Hiszpanii.

Status dyplomatyczny lub pracownicy organizacji międzynarodowych

Osoby pracujące jako dyplomaci, konsulowie lub w międzynarodowych organizacjach (np. Unii Europejskiej, ONZ) mogą podlegać innym zasadom dotyczącym rezydencji podatkowej.

Przeanalizujemy Twój przypadek

Jeśli potrzebujesz pomocy w ustaleniu swojego statusu rezydenta podatkowego lub w rozliczeniu podatków związanych z Twoją nieruchomością w Hiszpanii, skontaktuj się z nami – oferujemy kompleksowe usługi podatkowe dla Polaków posiadających nieruchomości w Hiszpanii, biorące pod uwagę każdy szczegół.